Cengiz Aytmatov - Toprak Ana

Kırgız edebiyatının usta ismi Cengiz Aytmatov'un bu eserinde ikinci dünya savaşı sırasında erkekleri askere alınan bir Kırgız köyünün yaşadığı sıkıntılar anlatılıyor.

Suvankul'un Tolgonay'a "bak bizim tarla kuşumuz, torgayımız ötüyor" demesiyle başlayan birliktelikten Kasım, Maysalbek ve Caynak adlarında üç erkek çocuk dünyaya gelir. Kasım'la evlenen Aliman ailenin yeni üyesidir. Aile bozkırdaki köyün bir nevi öncüsüdür. Biçerdöver gibi yenilikler köye onlar sayesinde gelir. Kasım babası gibi çiftciliğe meraklıdır. Maysalbek öğretmen olmak için erken yaşta köyden ayrılır. Caynak ise toplumsal faaliyetlerde öncüdür.

Aile huzur ve mutluluk içinde uzun yıllar yaşar. Ta ki bir Rus genci köye savaş haberini getirene dek. Bu haberin anlamı bellidir. Köyün gençleri askere alınacaktır. Savaş ilerledikçe savaşa alınanların yaş aralığı genişler. Ailenin ve köyün erkekleri bir bir cepheye gider. Tolgonay'ın ailesinin de tüm erkekleri askere alınmıştır. Tolgonay ise kocasının yerine ekipbaşı olmuştur. Gelini Aliman'la birlikte meşakkatli bir süreç onladı beklemektedir.

Cepheden bir bir ailenin erkeklerinin ölüm haberleri gelir. Köyde de durumlar kötüye gitmiştir. Savaş dolayısıyla ürünlerin hemen hepsi merkeze verilir. Köyde açlık ve sefalet almış yürümüştür. Tolgonay bir yandan çocuklarının ve kocasının acısını yaşarken bir yandan köyün problemlerine çözüm aramaktadır.

Uzun yılların sonunda zaferle sona eren savaş insanlarda onulmaz yaralar açmıştır. Tolgonay'ı geliniyle hüzünlü günler beklemektedir. Sürecin sonunda aileden Tolgonay bir de yeni yoldaşı Canbolat kalmıştır.

Eser son derece akıcı bir üslupla kaleme alınmış. Bitmez tükenmez betimlemeler var fakat konu akışına zarar verilmemiş.

Eserde savaşın toplum üzerindeki yıkıcı etkisi anlatılmış. Ayrıca satır aralarında Stalin Rusyası'na ait esintilere de rastlayabiliyoruz.

Kitabın sonundaki bir cümle insanı ayakta tutan bir gerçeğe vurgu yapmış: 'Ekmek ölümsüzdür, iş de ölümsüzdür.'



Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Bernard Lewis - Bir Ortadoğu Tarihçisinin Notları

İsmail Lütfi Çakan - Ana Hatlarıyla Hadis

İLBER ORTAYLI - MUSTAFA KEMAL ATATÜRK