Hasan el-Benna - Hatıralarım

Müslüman Kardeşler hareketinin kurucusu Hasan el-Benna bu kitabında hatıralarını yayınlıyor.

Yazar ilk kısmın birinci bölümünde çocukluk dönemindeki eğitiminden ve hocalarından bahsediyor. Hassafiyye tarikatiyle tanışmasını anlatıyor.
Ezher'e giriş hikayesini okuyucuyla paylaşıyor. Bu sıralarda özellikle kahvehanelerde yaptığı İslami davet çalışmalarından bahsediyor. Düşünce dünyasını etkileyen hocalarıyla olan anılarını anlatıyor.
Öğretmen olarak İsmâiliyye'ye atanması ve orada devam ettiği davet çalışmalarını açıklıyor.

İkinci ve üçüncü bölümde Müslüman Kardeşler Teşkilatı'nın İsmailiyye'de kurulma sürecini anlatıyor. Hasan el-Benna bu süreçte kendisinin ve arkadaşlarının yaşadıkları problemlerden, geçirdikleri soruşturmalardan bahsediyor. Cemiyetin mescidinin inşası uzunca anlatılıyor. Cemiyetin diğer kentlerde faaliyete geçişi ve merkezinin Kahire'ye taşınması süreci okuyucuya aktarıyor.
Sonraki bölümde İsmailiyye'de başından geçen fıkıhla ilgili birkaç meseleden bahsediyor.

Beşinci bölümde cemiyet içindeki birkaç kişinin makam mevki hırsıyla çıkardıkları fitne ve sonrasına cemiyetten ayrılmalarını anlatıyor. Sonrasında bu kişilerin çeşiti şekillerde cemiyete dışarıdan zarar vermeye çalışmalarını ve cemiyetin bunlarla mücadelesinden söz ediyor. Hasan el-Benna cemiyete karşı bu faaliyetlere girişen kişileri bu çabalarından vazgeçirip doğru yola sokmak için elinden geleni yapıyor fakat karşısındakiler hırslarına yenik düşüyor.

Kitabın birinci kısmının son bölümü Hasan el-Benna'nın Kardeşler mescidindeki ilk hutbesine ve İsmailiyye'deki birkaç anısına ayrılmış.

Kitabın ikinci kısmında Kahire'ye tayinin çıkmasıyla başlayan yeni dönem anlatıyor.
Bu süreçte cemiyet de ülke genelinde gelişiyor ve yurt dışındaki İslami gruplarla temasa geçiyor. Cemiyetin teşkilat yapısı, çalışmaları ve yayın organları hakkında uzun açıklamalarda bulunuyor. Cemiyetin misyonerlikle mücadelesinden bahsediyor. Cemiyetin toplantılarında kendisinin ve diğer üyelerin yaptığı konuşmalara yer veriliyor. Cemiyetin iktisadi yapısı hakkında değerlendirmelerde bulunuyor.
O dönemde yeni yeni gündeme gelen Filistin meselesi konusunda cemiyetin çabalarından bahsediyor. Burada özellikle Hasan el-Benna'nın Filistin'deki işgale karşı Mısır'daki Kîbti Hıristiyanlar'ın liderine yazmış olduğu mektupta beraber hareket etme çağrısı dikkati çekiyor.
Daha sonra Müslüman Kardeşler cemiyetinin Mısır'daki ve İslam alemindeki emirlere, hükümet görevlilerine, hukukçulara yolladığı 'elli istek' başlıklı mektubuna yer veriliyor. Bu mektupta muhattaplar siyasi, hukuki, sosyal ve iktisadi alanlarda İslami çizgiye davet ediliyor.
Eser Hasan el-Benna'nın dönemin Mısır hükümet başkanına yazmış olduğu ve adeta siyasi bir manifesto niteliğindeki mektupla sona eriyor.

Eseri okuduğumuzda bugün İslam aleminin hemen her ülkesinde teşkilatlanmış bulunan İhvan'ın temellerinin yirmili yaşlarında genç bir öğretmen tarafından nasıl atıldığına şahit oluyoruz.
Müslüman Kardeşler örgütünün dönemin konjonktürünün de etkisiyle zaman zaman Arap milliyetçisi bir çizgide yer aldığını görüyoruz.

Günümüzde Türkiye'den Filistin'e, Tunus'tan Suriye'ye birçok İslam ülkesinde teşkilatlanması olan, İslam ülkelerindeki hemen her siyasal İslami harekete ilham kaynağı olan, özellikle 2011'deki Arap Baharı'yla birçok ülkede devrimin tohumlarını serpen bir hareketin kuruluşunu ve ilerleyişini kurucusunun kaleminden öğrenmek bakımından okunması gereken bir eser olduğunu düşünüyorum.